Кыргызстан жаңы майрамды - Эмгек мигранттарынын күнүн бекитүүнү сунуштоодо
География илимдеринин доктору, профессор, Ош мамлекеттик университетинин доценти Абдурашит Низамиев жана экономика илимдеринин кандидаты Илхам Сайпидинов Кыргызстандагы эмгек мигранттары өлкөнүн экономикасын өнүктүрүүгө кошкон салымы үчүн кесиптик күнүн белгилеши керек деп эсептешет.
***
Эмгек мигранттары Кыргызстандын социалдык-экономикалык өнүгүүсүндө маанилүү ролду ойношот. Алар Кыргызстанга жыл сайын 2 миллиард доллардан ашуун каражат жөнөтүшөт, бул акыркы жылдардагы ИДПнын үчтөн бир бөлүгүн түзөт. Улуттук банктын маалыматы боюнча, 2019-жылы акча которуулардын көлөмү 2,4 миллиард доллардан ашык жана 2020-жылы 2,2 миллиард долларды түзгөн. Пандемия учурунда акча которуулар Кыргызстан үчүн чоң колдоо болуп, валютанын негизги булактарынын бири болуп калды. Акча которуулардын аркасында, экономиканын жана улуттук валютанын алмашуу курсунун кыйроосу болгон жок деп эсептейм.
Эмгек мигранттары өзүлөрү бөтөн жерде кыйын шарттарда иштеп жаткандыгына карабастан, эң оор учурларда мекенине ар кандай жардамдарды көрсөтүп келет. "Элим барсыңбы" кайрымдуулук фондунун маалыматы боюнча, мигранттар Баткендеги чек ара жаңжалында жабыркагандарга 18 миллион 750 миң сомдон ашык акча чогултушкан. 2021-жылы 31-мартта Биринчи радионун эфиринде Саламаттыкты сактоо жана социалдык өнүгүү министри Алымкадыр Бейшеналиев Саламаттыкты сактоо министрлиги Россиянын вакцинасынын партиясын чет өлкөлөрдөгү кыргыз жарандарынын эсебинен сатып алууну пландап жаткандыгын жарыяла кылган. Өткөн жылы пандемия учурунда эмгек мигранттары өзгөчө чоң жардам көрсөтүштү. Эмгек мигранттары Кыргызстанга чет мамлекеттерден үйрөнгөн алдыңкы технологияларды жана идеяларды киргизген мисалдар көп.
Чет өлкөдө туруктуу иштеген кыргызстандыктардын саны учурда 800 миң адамдан ашты. Өлкөдө 6,6 миллион адам жашай тургандыгын эске алганда, ар бир сегизинчи кыргыз жараны республиканын чегинен тышкары жерде иштейт экен. Эгерде эмгекке жарамдуу калктын саны 2,4 миллион адамды түзөт деп эсептесек, анда республиканын эмгекке жарамдуу ар бир төртүнчү жараны чет өлкөлөрдө иштейт. Жалпысынан, республикада миграция үч миллионго жакын адамды камтыйт, өлкөдөгү ар бир төртүнчү үй-бүлөдө жок дегенде бирден эмгек мигранты бар.
Чындыгында, тышкы эмгек миграциясы Кыргызстандын экономикасынын маанилүү тармактарынын бири болуп калды, ошондуктан мен коомчулукка жана бардык кызыкдар тараптарга кесиптик майрамды - Эмгек мигранттарынын күнүн же Чет элдиктердин күнүн киргизүү идеясын сунуш кылгым келет.
Кыргызстандагы ар бир тармактын өзүнүн кесиптик күнү бар. Бул күнү мамлекет башчысы аларды кесиптик майрамы менен куттуктайт, Кыргызстанга кылган кызматтарын белгилейт. Бул күнү аталган кесиптердин өкүлдөрү кесиптик майрамын кесиптештери, достору менен белгилешет жана алардын дарегине айтылган жылуу каалоолорду угушат.
Ошондуктан, эмгек мигранттарыбыздын өзүнүн кесиптик күнү болсо жакшы болмок деп ойлойм. Дал ушул күнү Кыргызстандын мамлекет башчысы жана коомдук ишмерлери куттуктап, алардын Кыргызстанга кылган кызматтарын белгилешет.
Бул күнү эмгек мигранттары чет өлкөлөрдөгү достору менен чогулуп, Кыргызстан үчүн алардын маанилүүлүгүн сезип, алардын мекенинин социалдык-экономикалык өнүгүүсүндө алардын салымы жогору бааланарын туюшмак.